Sloop- en heropbouwpremie

Sommige gebouwen zijn er zo slecht aan toe dat afbreken en vervangen door nieuwbouw een betere optie is dan renoveren. Onder bepaalde voorwaarden moet je slechts 6% btw betalen voor sloop en heropbouw van een woning. In alle andere gevallen betaalt je 21% btw. In die gevallen kunnen particulieren in het Vlaamse gewest een Vlaamse sloop- en heropbouwpremie aanvragen.

Als je in aanmerking komt voor deze premie, moet je die altijd aanvragen binnen de 3 maanden na de goedkeuring van de gecombineerde aanvraag van de omgevingsvergunning voor afbraak en herbouw door het gemeentebestuur (te rekenen vanaf de datum van de zitting van het College van Burgemeester en Schepenen waar het dossier werd goedgekeurd). Alle premie-aanvragen die te laat worden aangevraagd, zullen worden afgekeurd.

De aanvraagtermijn start dus niet pas nadat de beroepstermijn tegen de vergunning verstreken is. Het speelt ook geen rol of er nog beroep kan aangetekend worden tegen die vergunning.

De sloop moet nog niet zijn uitgevoerd op het ogenblik van de aanvraag van de premie. Dossiers die te laat worden aangevraagd, komen niet in aanmerking.

De Vlaamse Regering heeft beslist dat deze premie voor bouwaanvragen vanaf 2024 permanent wordt ingevoerd.

Vanaf 2024 (aanvraag omgevingsvergunning) wordt deze maatregel uitgebreid naar het volledige Vlaamse grondgebied met extra voorwaarden

• niet meer aansluiten op het aardgasdistributienet
• extra voorwaarden inzake asbestverwijdering (asbestinventarisattest/sloopopvolgingsplan)

Eigendomsvoorwaarden

De grond, het af te breken gebouw of de af te breken gebouwen, en de op te richten woning(en) of appartementsgebouw(en) zijn op moment van de aanvraag van de omgevingsvergunning voor de geheelheid volle eigendom van één of meer natuurlijke personen.

Af te breken gebouw

Het gebouw dat wordt gesloopt:

• moet zelf niet noodzakelijk vergund zijn;
• moet een duurzaam bouwsel zijn, vast met het aardoppervlak verbonden, onroerend uit zijn aard volgens artikel 517 en volgende van het Burgerlijk Wetboek (dit wil over het algemeen zeggen dat het gebouw opgenomen moet zijn in de kadastrale documentatie);
• De volledige bovengrondse constructie moet worden afgebroken. Er wordt geen uitzondering gemaakt voor beschermde gebouwen of dorpsgezichten waarbij een beschermde gevel niet mag worden gesloopt. Enkel de funderingen mogen behouden blijven.

Extra voorwaarden vanaf 2023 en 2024

• Er is geen aansluiting meer op het aardgasdistributienet. Reeds bestaande aansluitingen op het aardgasdistributienet worden niet opnieuw geactiveerd.
• Asbest identificeren en veilig verwijderen. Bij iedere sloop moet al het asbesthoudend materiaal voorafgaand geïnventariseerd worden via een asbestinventarisattest (asbestattest) of een sloopopvolgingsplan. Op basis hiervan moet het asbest veilig ontmanteld en selectief ingezameld worden voor verwerking conform de milieu- en arbeidsregelgeving. Een kopie van het asbestattest of de conformiteitsverklaring van het sloopopvolgingsplan moet extra als bewijsstuk bezorgd worden om de premie te bekomen. Dit is van toepassing voor gebouw(en) met bouwjaar ouder dan 2001 en vanaf een grondoppervlakte of een gecombineerde grondoppervlakte van minstens 20m². Indien er reeds een asbestattest werd opgemaakt in het kader van verkoop (overdracht) zal er meestal nog een aanvullend onderzoek nodig zijn om de ingesloten asbestmaterialen te inventariseren. Dit gebeurt aanvullend via een geactualiseerd asbestattest of via een (conform verklaard) sloopopvolgingsplan. Voorafgaand aan sloop zal dus steeds via destructief onderzoek een asbestinventarisatie nodig zijn. Voor verdere informatie over het veilig verwijderen van asbest bij sloop, het asbestattest en het sloopopvolgingsplan, verwijzen we door naar de website van OVAM.
• Enkel indien aan alle voorwaarden voldaan is, kan je in aanmerking komen voor de Vlaamse sloop/heropbouwpremie

Combinatie van afbraak en wederopbouw

Je kan de premie enkel aanvragen voor een bouwproject waarbij de afbraak van één of meer gebouwen en de herbouw van één of meer woningen of een appartementsgebouw gecombineerd wordt op hetzelfde perceel:

• Je moet altijd een vergunningsaanvraag indienen, ook als een vergunning of melding voor sloop niet verplicht is in jouw gemeente. Zonder vergunning kan je geen premie krijgen.
• De premie wordt enkel toegekend voor de gecombineerde aanvraag van de sloop- en herbouwvergunning. Het is niet mogelijk een premie aan te vragen voor de aparte aanvraag van de sloopvergunning (of melding) en heropbouwvergunning.

De premie dient enkel voor de bouw van woongebouwen, niet voor de herbouw van gebouwen met een andere bestemming (garage, handelszaak, schuur, ...). Het af te breken gebouw mag wel een andere bestemming hebben (bv. sloop van een loods om een appartementsgebouw te bouwen op hetzelfde perceel).

Btw-tarief 21%

De premie geldt enkel voor gebouwen in het Vlaamse Gewest waar het verlaagd btw-tarief voor afbraak en wederopbouw (6% i.p.v. 21%) niet van toepassing is.

Het btw-tarief van 6% is wel van toepassing:

• als de woning gedurende 5 jaar de enige en eigen woning is van de bouwheer/koper;
• als de woning een bewoonbare oppervlakte hebben van maximum 200 m².

Wil je de Vlaamse premie aanvragen dan moet je een verklaring op eer ondertekenen dat je op basis van de federale btw-wetgeving voor jouw bouwproject niet in aanmerking kunt komen voor het 6% btw-tarief bij sloop en heropbouw en geen aanvraag daartoe ingediend hebt of zult indienen. Ook indien één van de eigenaars in aanmerking kan komen voor het 6% btw-tarief, is een Vlaamse sloop- en heropbouwpremie niet mogelijk.

De premie-aanvraag gebeurt in 2 stappen. De premie kan uitsluitend online worden aangevraagd.

• Je moet de premie online aanvragen binnen de 3 maanden na de goedkeuring van de gecombineerde aanvraag van de omgevingsvergunning voor afbraak en herbouw (deze 3 maanden houden geen rekening met eventuele beroepstermijnen die starten na deze goedkeuring).
• Zodra de sloop effectief is uitgevoerd, moet de aanvrager van de premie een bewijs voorleggen van het einde van de sloopwerken. Er is geen termijn bepaald, binnen welke termijn je het bewijs moet leveren van stap 2.

De premie kan per bouwproject slechts eenmaal worden verkregen, ook al gaat het om verschillende gebouwen. Voor aanvragen van omgevingsvergunningen vanaf 2021 bedraagt de sloop- en heropbouwpremie 10.000 euro per bouwproject (onafhankelijk van de hoogte van de sloopfactuur).

Meer informatie betreffende de sloop- en heropbouwpremie kan je terugvinden op de website van de Vlaamse Overheid.